Το μάθημα Πολυτροπική Ανθρωπολογία παίρνει  άλλη μορφή φέτος! 

Της Άντρεα Ελένη Σελεάρη 

Ομάδα 24 φοιτητών/τριών του ΤΕΠΑΚ μελετά την προφορική ιστορία της γειτονιάς του Σίνε Βόλος μέσω συνεντεύξεων και βίντεο, καταγράφοντας τις εμπειρίες και αναμνήσεις των κατοίκων.  

Στο πλαίσιο του μαθήματος «Πολυτροπική Ανθρωπολογία» με την καθοδήγηση του κοινωνικού ανθρωπολόγου και λέκτορα του Τμήματος Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου Θοδωρή Κούρου, φέτος αντί οι φοιτητές και φοιτήτριές στην διάρκεια ολόκληρου του εξαμήνου να βρίσκονται στην τάξη και να παρακολουθούν παραδοσιακά το μοντέλο μαθημάτων με γραπτές εξετάσεις όπως συνήθως γίνεται στα πλείστα μαθήματα του πανεπιστημίου. 

Φέτος, γίνεται η απόπειρα «να δοκιμάσουμε να τους βγάλουμε έξω, έξω στο πεδίο να μαζέψουνε δεδομένα, να δουν πως γίνεται μια τέτοιου είδους πραγματική έρευνα», με θεωρητική καθοδήγηση από τον διδάσκοντα και συν-σχεδιαστή του Φεστιβάλ Θοδωρή Κούρο με συνεργασία το κέντρο παραστατικών τεχνών ΜΙΤΟΣ (act of listening, καλές πρακτικές καταγραφής) και από την Ένωση Προφορικής Ιστορίας. \

Στα πλαίσια του μαθήματος ήρθε η Ένωση Προφορικής Ιστορίας Κύπρου για να καταρτίσει τους φοιτητές/τριές στον τρόπο που θα πρέπει να δουλέψουν σε τέτοιου είδους δεδομένα. Το κέντρο παραστατικών τεχνών MITOS δημιούργησε εργαστήρια, με την καθοδήγηση της Έλενας Αγαθοκλέους (καλλιτεχνική διευθύντρια, επιμελήτρια και σχεδιάστρια) και της Κωνσταντίνας Peter (συν-σχεδιάστρια και project manager). 

Πρωταρχικός στόχος, είναι η διατήρηση της τοπικής κληρονομιάς και η συνεργασία ενός αρχείου της γειτονιάς. Με τη μελέτη της προφορικής ιστορίας μέσω της καταγραφής και συλλογής προφορικών ιστοριών,  καταγραφής εμπειριών και αναμνήσεων των κατοίκων. Παράλληλα, συλλογή φωτογραφιών και άλλων πληροφοριών που αφορούν τη γειτονιά του Σίνε Βόλος. Υλικό που θα συμβάλλει στη δημιουργία ενός αρχείου, συγκεκριμένα του πρώτου αρχείου Ιστοριών της γειτονιάς.  

 Ο σκοπός είναι να δημιουργηθεί σταδιακά ένα αρχείο της γειτονιάς και αποτελεί μια από τις δράσεις του φεστιβάλ “η γειτονιά του Σινέ-Βόλος,” που οργανώνεται από το MITOS σε συνεργασία με το τμήμα. Ως μια απόπειρα ενός αρχείου ιστοριών (φωτογραφίες, τεκμήρια, συνεντεύξεις με κατοίκους) της γειτονιάς, με ομάδες στόχου να πάρουν πληροφορίες για την ιστορία και την εμπειρία ζωής του να ζεις σε εκείνη την γειτονιά σήμερα.  

 «Με αφορμή το Φεστιβάλ πάμε να κάνουμε κάτι μεγαλύτερο και κάτι που υπερβαίνει τους εαυτούς μας, εμάς τους ίδιους τέτοιου είδος projects προφορικής ιστορίας, προφανώς και μας υπερβαίνουν καθώς θα υπερβαίνουν κάποια πράγματι με κάποιο τρόπο ώστε κάποιοι άνθρωποι που ενδιαφέρονται να μάθουν γι-αυτή την γειτονιά που δεν τα ξέρουμε και ανακαλύπτουμε» (Θοδωρής Κούρος) 

 Στο μάθημα, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες χωρίστηκαν σε ομάδες μέσω μιας δημοκρατικής διαδικασίας, με στόχο την ομαδική συλλογή και παρουσίαση των δεδομένων για το ιστορικό αρχείο της Λεμεσού. Ο διαμοιρασμός των ομάδων έγινε με προσοχή και ισορροπία, εξασφαλίζοντας ότι κάθε ομάδα επικεντρώνεται σε συγκεκριμένη δουλειά. 

Ομάδα Επιλογής Συνεντευξιαζόμεων και Διεξαγωγής Συνεντέυξεων 

H αρμοδιότητα της ομάδας η προσέγγιση κατοίκων της γειτονιάς που έχουν ζήσει στιγμές ιστορίας της γειτονιάς. Στόχος ήταν να αντλήσουν ιστορικές αφηγήσεις μέσα από συνεντεύξεις με συμμετέχοντες άτομα τρίτης ηλικίας που δραστηριοποιούνται στο Παττίχειο Κέντρο Απασχόλησης Ενηλίκων. Παράλληλα μαγαζάτορες και άλλους κατοίκους. Η ομάδα φρόντισε την οργάνωση των συναντήσεων, τη διαχείριση πρακτικών ζητημάτων και την προετοιμασία του εξοπλισμού. Στην διεξαγωγή συνεντεύξεων κάθε ομάδα απαρτιζόταν από δύο άτομα, ένα υπεύθυνο για ερωτήσεις και ένα για καταγραφή βίντεο και ήχου, με ένα καθοδηγητικό ερωτηματολόγιο. Πραγματοποιήθηκαν 20 συνεντεύξεις με μορφή ηχητικού ή βίντεο. Μετά την καταγραφή, πραγματοποιήθηκε απομαγνητοφώνηση των συνεντεύξεων και ανάλυση του περιεχομένου για την ανάδειξη κύριων θεμάτων και ιστορικών μοτίβων.  

 Φοιτητές/τριές: Μιλτιάδης Θεμιστοκλέους, Άντρεα Θεοδώρου, Ελένη Ανδρεόυ, Άντρια Μολέσκη, Φοίβος Φράγκος, Μαριάννα Μουσικού, Μαρίνα Καυκαλιά, Όλγα Σάββα, Σώτια Ελευθερίου και Τάσος Κλείτου. 

Ομάδα Παραγωγής Οπτικοακουστικού Υλικού 

Η ομάδα ανέλαβε τη διαχείριση του οπτικοακουστικού εξοπλισμού και την φροντίδα της ποιότητας ήχου και εικόνας στις συνεντεύξεις. Συγκεντρώθηκε φωτογραφικό υλικό από τη γειτονιά και έγινε επεξεργασίας βίντεο, προσθέτοντας υπότιτλους και άλλα στοιχεία. Η δημιουργία οπτικοακουστικού υλικού περιλαμβάνει λήψεις καταστημάτων, δημόσιων κτιρίων, κατοικιών, δημόσιους χώρους και στιγμιότυπα της καθημερινότητας. 

 Φοιτητές/τριές:  Γιώργος Λαζάρου, Γιώργος Λουκαίδης, Μαρία Χατζηλοίζου και Μαλεβή-Μαρία Φιλίππου. 

Ομάδα Παρουσίασης και Διάχυσης των Αποτελεσμάτων 

 Η ομάδα σχεδίαζει την τελική παρουσίαση του πρότζεκτ, δημιουργώντας ιστοσελίδα και κείμενα (δελτία τύπου και άρθρα) που συνοψίζουν τα ευρήματα με την προβολή της έρευνας στο κοινό. Παράλληλα, με την προώθηση της δουλειάς μέσω κοινωνικών δικτύων και τοπικών μέσων και την δημιουργία ενός podcast στο τοπικό κοινοτικό ραδιόφωνο του ΤΕΠΑΚ (Cut-Radio) με τον Φειδία Παυλίδη για την ανάδειξη της οπτικής του σχετικά με το φεστιβάλ και την γειτονιά. 

 Φοιτητές/τριές:  Άντρεα Ελένη Σελεάρη, Αντρέας Χριστοδούλου, Γεωργία Λουκά, Κλεάνθης Χρυσοστομίδης, Κατερίνα Αντωνίου και Χρύσανθος Σπύρου. 

Ομάδα Χαρτογράφησης και Παρατήρησης του Μετασχηματισμού της Γειτονιάς  

Η ομάδα, χρησιμοποίησε εθνογραφικές μεθόδους, παρατηρώντας της οικοδομική δραστηριότητα στη γειτονιά, με την καταγραφή των αλλαγών και των μετασχηματισμών. Πραγματοποιήθηκε μέσω άτυπων συζητήσεων με κατοίκους και λεπτομερών σημειώσεων. Αποτυπώνοντας τη σύγχρονη εικόνα της γειτονιάς, φωτογραφίζοντας και χαρτογραφώντας σημαντικά σημεία με συνδυασμό ιστορικών δεδομένων για σύνδεση του παρελθόντος με τις τρέχουσες αλλαγές της γειτονιάς. 

 Φοιτητές/τριές: Βαλάντης Αντωνίου, Γεωργία Αναστασίου, Γιάννης Επαμεινώνδα, Γιάννης Λουκά και Κατερίνα Αλεξάνδρου. 

Ομάδα του MITOS στο φεστιβάλ «η γειτονιά του Σίνε Βόλος» 

Επιμέλεια και σχεδιασμός: Έλενα Αγαθοκλέους 

 Συν-σχεδιαστές: Κωνσταντίνα Peter, Θοδωρής Κούρος, Ελένη Πασιά 

 Project Manager: Κωνσταντίνα Peter 

 Βοηθός Παραγωγής: Βαγγέλης Κονιώτης 

 Τεχνική Υποστήριξη: Μαρτίνος Θαλασσέτης 

 Γραφιστικά: Χρίστος Γεωργίου 

 Παραγωγή κέντρο παραστατικών τεχνών ΜΙΤΟΣ 

Ένας Επίλογος… 

Το πρότζεκτ μέσω της συνεργασίας και της διεπιστημονικής προσέγγισης του, στοχεύει σε μια ολοκληρωμένη καταγραφή της ιστορίας των αλλαγών της γειτονιάς, προσφέροντας μια ζωντανή αποτύπωση της συλλογικής μνήμης και των σύγχρονων μετασχηματισμών της. Μπορεί να θεωρηθεί και ως ένα πείραμα, με την έννοια ότι βγαίνουμε έξω και προσπαθούμε να φτιάξουμε κάτι συνεκτικό και πολύ μεγάλο φιλόδοξο έργο για άτομα που θα απολαύσουν τα χρόνια που πέρασαν και τα χρόνια που θα’ ρθουν μπροστά.